Als de ooievaar verdwaald lijkt...

Zwanger worden via ivf

In-vitrofertilisatie (ivf) of proefbuisbevruchting wordt gebruikt als natuurlijk zwanger worden niet lukt. Een (succesvolle) behandeling bestaat uit vijf stappen:

• Stimuleren van de groei van eicellen met hormonen.
• Rijpe eicellen bij de vrouw verwijderen via een punctie.
• Eicellen en zaadcellen samenbrengen in een schaaltje met oog op bevruchting.
• Een bevruchte eicel (8-cellig embryo) terugplaatsen in de baarmoeder.
• Zwangerschap vaststellen door een bloedtest.

Vaak zijn er meer bevruchte eicellen dan men kan terugplaatsen. Die embryo’s worden ingevroren en eventueel gebruikt bij een nieuwe ivf-poging. Dit maakt de behandeling een stuk eenvoudiger omdat stap 1 tot 3 wegvallen. 50 % van de ingevroren vruchtjes overleeft het ontdooiproces. De kans dat je zwanger raakt met een ontdooid embryo (cryo) is minder groot dan met een ‘vers’ embryo.

Een speciale vorm van ivf is ICSI (IntraCytoplasmatische Sperma-Injectie). Hier injecteert de laborant één zaadcel rechtstreeks in de eicel. ICSI wordt alleen gebruikt als er ernstige vruchtbaarheidsproblemen zijn bij de man.

Ivf is ook niet hetzelfde als kunstmatige inseminatie (ki). Bij ki dient men een vrouw heel veel zaadcellen toe op het moment dat ze haar eisprong heeft. De bevruchting gebeurt hier dus in het lichaam. Pas na zes ki-pogingen zonder resultaat gaat men meestal over tot ivf.

Waarom ivf?

Er zijn heel wat oorzaken waarom zwanger worden niet lukt. Koppels beginnen steeds later aan kindjes en in het algemeen gaat de kwaliteit van sperma erop achteruit. Ivf kan die kwaliteit niet verbeteren maar helpt de natuur een handje als zaadcellen een eicel niet op eigen houtje kunnen bevruchten. Vrouwen zijn meestal verminderd vruchtbaar door problemen met de eileiders of eisprong. Ook in dat geval kan ivf een oplossing zijn. In ons land worden 1 op 25 kinderen dankzij ivf geboren.

Slaagkansen van ivf

Is ivf altijd succesvol? Nee. Sommige koppels houden na hun ivf-traject jammer genoeg geen baby’tje in de armen. De leeftijd van de vrouw speelt daarbij een belangrijke rol. En natuurlijk ook het soort probleem dat het koppel heeft.

Vrouwen tussen 20 en 30 jaar hebben de meeste kans op slagen. Na je 30, neemt het slaagpercentage sterk af. De kans op een baby binnen de 6 ivf-cycli blijft al enkele jaren stabiel en ligt op ongeveer 60 procent.

Terugbetaling door het ziekenfonds

Een ivf-behandeling is heel duur. Zonder tussenkomst lopen de kosten al gauw op tot ongeveer 5.500 euro per poging.  Voor veel koppels niet betaalbaar dus. Gelukkig betaalt de Belgische ziekteverzekering sinds 2003 de eerste zes behandelingen terug. Dit zijn de voorwaarden:

• De vrouw moet jonger zijn dan 43 jaar.
• De behandeling moet gebeuren in een erkend centrum.
• Je arts of gynaecoloog moet toestemmen met de behandeling. Ivf is pas een optie als er eerst al andere dingen werden geprobeerd om zwanger te worden.

Kom je in aanmerking voor ivf? Dan betaal je zelf 300 tot 500 euro per behandeling.

Wetgeving in België

De Belgische ivf-wetgeving is strenger dan in andere Europese landen. Het Koninklijk Besluit van juli 2003 beperkt het aantal embryo’s dat men mag terugplaatsen. 

Bij vrouwen tot 36 jaar plaatst de arts nooit meer dan één embryo terug. Twee embryo’s of meer kunnen pas als de vrouw ouder is dan 36 jaar of als er al drie behandelingen waren zonder resultaat. 

Waarom deze wet? Om meerlingenzwangerschappen zo veel mogelijk te vermijden. Die zwangerschappen houden meer risico’s in en zijn ook duurder voor de ziekteverzekering.